ΕΔΑΦΟΣ: ΕΝΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΑΓΑΘΟ

Τον Οκτώβριο του 2008 θα γίνει στη Βαρκελώνη η σύνοδος για την προστασία του εδάφους.

Το έδαφος είναι η ανώτατη στρώση της γης, που έχει το χαρακτηριστικό να βρίσκεται σε ένα

συνεχή μετασχηματισμό και να είναι γεμάτη από ορισμένες οργανικές ουσίες. Η κοινή

ονομασία του εδάφους είναι το φυτόχωμα. Το έδαφος χρησιμοποιείται από τα φυτά σαν μέσο

στήριξης και μέσο προσφοράς θρεπτικών ουσιών. Η ρύπανση του εδάφους και κατά συνέπεια

η καταστροφή του συνεπάγεται έλλειψη φυτών, τα οποία και καθορίζουν την ύπαρξη και

διατήρηση των άλλων οργανισμών.

Η διάβρωση και η καταστροφή του εδάφους γίνεται από τις δραστηριότητες του ανθρώπου

με χίλιους τρόπους. Με την καταστροφή των δασών, τις πυρκαγιές, τη γεωργία, τον τουρισμό, την κατασκευή δρόμων, κτιρίων, λατομείων, την καταστροφή των αμμοθινών κ.α.

Τα τελευταία 700 χρόνια, εξαιτίας της υπερεκμετάλλευσης και της καταστροφής των εδαφών, έχει αυξηθεί η ερημοποίηση κατά 140%,περνώντας από 1,1 σε 2,6 δισεκατομμύρια
εκτάρια.
Η επιφάνεια της γης που χρησιμοποιόταν για τη γεωργία μειώθηκε περισσότερο από 50% και η επιφάνεια που έχει χάσει εν μέρει ή εξ ολοκλήρου το humus έχει αυξηθεί κατά 4 φορές.
Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης:
1) Το έδαφος είναι ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά της ανθρωπότητας. Καθιστά δυνατή τη ζωή των φυτών, των ζώων και του ανθρώπου στην επιφάνεια της γης.
2) Το έδαφος είναι ένας πεπερασμένος φυσικός πόρος που καταστρέφεται εύκολα.
3) Η βιομηχανική κοινωνία χρησιμοποιεί τα εδάφη για γεωργικούς, βιομηχανικούς και άλλους σκοπούς. Κάθε πολιτική διαχείρισης μιας περιοχής πρέπει να σχεδιάζεται σε συνάρτηση με τα χαρακτηριστικά των εδαφών και με τις σημερινές και αυριανές ανάγκες της κοινωνίας.
4) Οι γεωργοί και οι δασεργάτες πρέπει να εφαρμόζουν μεθόδους που προφυλάσσουν τις ιδιότητες των εδαφών.
5) Τα εδάφη πρέπει να προστατεύονται από τις ρυπάνσεις.
6) Τα εδάφη πρέπει να προστατεύονται από τη διάβρωση.
7) Κάθε αστική εγκατάσταση πρέπει να είναι οργανωμένη με τρόπο ώστε να έχει τις λιγότερο δυσμενείς επιπτώσεις στις γειτονικές ζώνες.
8) Οι επιπτώσεις των δημοσίων έργων στα περιβάλλοντα εδάφη πρέπει να αξιολογούνται και να προβλέπονται μέτρα κατά τη μελέτη των σχεδίων και την κατασκευή τους.
9) Η απογραφή των εδαφών είναι απαραίτητη.
10) Η επιστημονική έρευνα και διεπιστημονική συνεργασία είναι αναγκαίες για την εξασφάλιση ορθολογικής χρήσης και τη διατήρηση των εδαφών.
11) Η διατήρηση των εδαφών πρέπει να αποτελεί αντικείμενο εκπαίδευσης και ολοκληρωμένης πληροφόρησης του κοινού.
12) Οι κυβερνήσεις και οι διοικητικές αρχές πρέπει να οργανώνουν βάσει σχεδίου και να διαχειρίζονται ορθολογικά τα εδάφη.
Στην Ελλάδα έχει υπολογιστεί ότι χάνονται περίπου 50.000 με 100.000 στρέμματα το χρόνο δηλαδή έκταση όσο ένα μικρό νησί. Το δάσος προστατεύει το έδαφος από την διάβρωση. Με το πλούσιο ριζικό σύστημα των φυτών βοηθά στην ομαλότερη κίνηση του νερού. Ο δασικός τάπητας, η οργανική ουσία καθώς και το ίδιο το έδαφος δρουν σαν ένα φίλτρο παραγωγής καθαρού νερού ενώ είναι μια φυσική δεξαμενή συγκράτησης νερού.